*

Những bài bút ký kết của Hoàng phủ Ngọc Tường được viết với cảm hứng ngợi ca theo định hướng sử thi nhằm tỏ lòng tri ân cùng với Huế, với số đông con người đã hi sinh cao niên cho sự nghiệp giải phóng quê nhà đất nước. Hoàng che Ngọc Tường viết về chiếc sông quê mình với một cảm xúc gắn bó sâu nặng hơn 40 năm, như ông sẽ tự bạch: “Lớn lên sinh hoạt Huế, không dịp nào tôi không cảm thấy thành phố này như một khu vườn thân mật của mình” (Hoa trái quanh tôi). Đó cũng là chiến thắng ông trọng tâm đắc nhất. Vào một lần trả lời phỏng vấn báo chí, ông cho biết: “Đây là chữ ký dài tốt nhất và tâm huyết nhất của mình về Huế. Tôi đã sở hữu cả tận tâm vẽ đề xuất một cái sông y hệt như nó vốn có. Cái sông của văn hóa, định kỳ sử, huyền thoại… với vẻ đẹp thật của thiên nhiên và bao gồm tính nhân văn. Đó là 1 trong thứ gia sản tôi ước ao gửi lại cho nuốm hệ tương lai với lời nhắn gửi: sông hương thơm như một viên ngọc quý mà thiên nhiên đã ban khuyến mãi cho Huế. Hãy đảm bảo an toàn vẻ đẹp ấy để nó vĩnh cửu mãi mãi, chớ tham vọng tác động ảnh hưởng làm chuyển đổi nó mặc dù điều này không phải dễ…”

Tác phẩm đã trình bày sự thông thái và tài tình của ông trong chiếc nhìn liên tưởng đa chiều thêm với rất nhiều triết luận sâu sắc về quan hệ giữa mẫu sông với định kỳ sử, cái sông cùng với thơ ca nhạc hoạ, chiếc sông cùng với con người xứ Huế. Ví như nhạc sĩ Văn Cao nhằm lại mang đến đời một trường ca Sông Lô hùng tráng, nhà văn Nguyễn Tuân vẽ nên con sông Đà kinh hoàng và trữ tình trong chữ ký Người lái đò sông Đà, bên thơ Hoàng cố với Bên kia Sông Đuống xanh xanh kho bãi mía bờ dâu, nhà thơ Hoài Vũ chứa tiếng hotline tha thiết với Vàm Cỏ Đông thì Hoàng che Ngọc Tường sau rộng nửa nuốm kỷ thêm bó máu thịt với sông hương thơm đã phát hành thiên chữ ký “độc nhất vô nhị” về dòng sông bắt buộc thơ, đề xuất nhạc này – ai đã đặt tên cho chiếc sông?

Nhà thơ Thu Bồn đã và đang viết về mẫu sông yêu mến ấy với cảm xúc thật say đắm:

Con sông cần sử dụng dằng, con sông không chảySông rã vào lòng bắt buộc Huế cực kỳ sâu.

Bạn đang xem: Vẻ đẹp của sông hương từ góc nhìn lịch sử

Nói mang đến Huế là nói về Hương Giang và nói tới sông hương thơm là nói về Huế – một “Huế tình cảm của tôi” như nhạc sĩ Trương Tuyết Mai đã khẳng định. Ở bút ký này, sông hương được người sáng tác nhìn dưới góc độ của nhiều lăng kính trong cuộc hành trình đi tìm kiếm cội nguồn của loại sông cùng với những bước thăng trầm của nó: “Trước lúc về đến châu thổ êm ả nó vẫn là một phiên bản trường ca của rừng già, nờm nợp giữa bóng cây đại ngàn, mạnh mẽ qua hầu như ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào mọi đáy vực bí ẩn, và cũng có lúc nó trở nên nữ tính và say đắm trong số những dặm lâu năm chói lọi red color của hoa đỗ quyên rừng”. Đó là một dòng sông không mọi mang vẻ đẹp nhất của phong cảnh thiên nhiên nhưng mà nó còn chứa nhiều vẻ đẹp mắt về văn hóa gắn sát với từng giai đoạn lịch sử vẻ vang của Huế thương, Huế mộng, Huế mơ…

Vẻ rất đẹp của sông hương qua phong cảnh thiên nhiên

Với sức tưởng tượng nhiều mẫu mã kết thích hợp giữa tư duy hình tượng và bốn duy logic, Hoàng lấp Ngọc Tường đã hỗ trợ cho chúng ta nhiều tri thức về sự việc hình thành sông hương thơm từ thượng nguồn ra tới biển: “Giữa lòng ngôi trường Sơn, sông Hương sẽ sống một nửa cuộc đời mình… thoát khỏi vùng núi, sông Hương vẫn chuyển dòng một cách liên tục… trường đoản cú ngã cha Tuần, sông Hương theo hướng Nam Bắc qua năng lượng điện Hòn Chén, vấp váp Ngọc Trản, nó chuyển hướng sang Tây Bắc, vòng qua thềm đất Nguyệt Biều, Lương quán rồi bất ngờ vẽ một hình vòng cung thiệt tròn về phía Đông Bắc, bao phủ lấy chân đồi Thiên Mụ, xuôi dần về Huế”. Phải có sự dày công tra cứu cẩn thận những thông tin khoa học tập địa lí, địa chất, về việc hình thành của sông Hương, cùng với những cảm xúc thăng hoa, ông mới đã đạt được những trang văn miêu tả, tường thuật vừa mang ý nghĩa khoa học tập vừa mang ý nghĩa văn chương sâu lắng cùng đằm thắm cho thế.

Sông hương ở đầu mối cung cấp với sức sinh sống mãnh liệt, hoang dại mà lại cũng nữ tính và mạnh mẽ mẽ: “Rừng già vẫn hun đúc mang đến nó một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn thoải mái và trong sáng”. Ông vẫn thổi vào trong dòng sông một ngọn gió vai trung phong hồn dào dạt nhạy cảm, liên tưởng tự do thoải mái để càng trẻ trung và tràn trề sức khỏe hơn, si hơn sinh hoạt địa phận thượng nguồn. Lúc trở về đến đồng bằng, sông mùi hương được biến hóa về tính cách: “Sông như chế ngự được bạn dạng năng của bạn con gái, mang một sắc đẹp dịu dàng êm ả và trí tuệ, biến người mẹ phù sa của một vùng văn hóa truyền thống xứ sở”. Sông mùi hương còn với vẻ đẹp mắt trầm mặc lúc chảy bên dưới chân phần nhiều rừng thông lặng ngắt với đầy đủ lăng tuyển mộ âm u của các vua chúa triều Nguyễn. Đó là vẻ đẹp mắt mang màu sắc triết lí, cổ thi khi đi trong âm hưởng ngân nga của giờ đồng hồ chuông miếu Thiên Mụ, dường như đẹp “vui tươi” khi trải qua những bãi bờ xanh rì vùng ngoại thành Kim Long, dường như đẹp “mơ màng vào sương khói” khi nó rời xa tp để trải qua những bờ tre, lũy trúc và mọi hàng cau làng Vĩ Dạ.

Đoạn biểu đạt sông mùi hương chảy qua thành phố là đoạn khiến được tuyệt hảo mãnh liệt nhất với người đọc. Đó là hình hình ảnh chiếc cầu bắc qua sông: “Chiếc mong trắng in ngấn trên nền trời, nhỏ tuổi nhắn giống như các vành trăng non”. Cảnh vật bên cạnh đó thắm đẫm hồn thơ, hồn người “Đường cong ấy khiến cho dòng sông như mềm hẳn đi, như một tiếng vâng ko nói của tình yêu… Tôi nhớ sông Hương, quý điệu tan lững lờ của nó khi ngang qua thành phố”. Trong khi sông mùi hương cũng “dùng dằng” không thích xa thành phố: “Rồi như sực lưu giữ lại một điều nào đấy chưa kịp nói. Nó bất ngờ đổi loại rẽ ngặt sang hướng Đông Tây để chạm mặt lại thành phố ở góc Bao Vinh… khúc xung quanh này thiệt bất ngờ… Đấy là nỗi vương vãi vấn, cả một chút ít lẳng lơ kín đáo đáo của tình yêu”. Và sông Hương quay trở lại “để nói một lời thề trước khi về hải dương cả”. Tác giả liên tưởng cho tới lời thề của đôi tình nhân chung thủy: “Lời thề ấy vang vọng khắp khu vực sông hương thành giọng hò dân gian, ấy là tấm lòng tín đồ dân Châu Hóa xưa mãi mãi bình thường tình với quê nhà xứ sở”.

Hoàng tủ Ngọc Tường đã viết về loại sông với tấm lòng ưu ái, với tình thương sâu sắc, thuỷ chung… Trong mối quan hệ với con người, chiếc sông ấy là dòng sông – đời người. Với xứ sở sẽ sinh thành và cưu mang nó. Sông Hương vẫn tri ân bằng làn nước mát lành cùng phù sa phì nhiêu để hoa trái của rất nhiều khu sân vườn An Hiên ngọt lành, cho hầu như ngôi làng ven sông đổi thay ngôi xóm thơm tho của xứ Huế.

Vẻ đẹp của sông mùi hương dưới mắt nhìn văn hóa

Sông Hương không những mang vẻ đẹp của thiên nhiên, của lịch sử vẻ vang mà chiếc sông ấy còn mang vẻ rất đẹp văn hóa, văn chương theo hướng dài lịch sử dân tộc trong xúc cảm của nhiều thi sĩ, họa sĩ, nhạc sĩ. Từ vào thơ Nguyễn Du, Bà huyện Thanh Quan, Cao Bá Quát, Tản Đà, Đoàn Phú Tứ, Tố Hữu… loại sông tồn tại với những hình dáng và màu sắc khác nhau trong đông đảo cung bậc của cảm xúc. Cùng với Cao bá quát thì mùi hương Giang “như tìm dựng trời xanh” (Trường giang như kiếm lập thanh thiên). đơn vị thơ Tản Đà trong bài xích Chơi xuân đang viết về sông hương “Dòng sông trắng – lá cây xanh”. Với đại thi hào Nguyễn Du trong thời hạn tháng “đã lênh đênh bên trên quãng sông này với cùng 1 phiến trăng sầu với từ giờ đồng hồ nước rơi bán âm của những mái chèo khuya”. Cùng với bà thị trấn Thanh Quan chiếc sông là “bóng chiều bảng lãng”. Với Tố Hữu thì “dòng sông gắn sát với sức khỏe tâm hồn”, đính thêm với hình hình ảnh “Cô gái thẩn cúng vê áo mỏng/ Nghiêng nghiêng vành nón dáng đợi ai/ Ven bờ sông phẳng nhỏ đò mộng/ Lả lướt đi về trong gió mai” .

Xem thêm: Kiểm Tra Cứu Lịch Sử Giao Dịch Techcombank Trên Điện Thoại, Hướng Dẫn Sử Dụng F@St I

Một đặc sắc nữa vào cảm quan thẩm mỹ của người sáng tác là vẫn gắn sông hương thơm với âm nhạc cổ điển Huế qua can hệ đa chiều: “Sông Hương đang trở thành một fan tài cô bé đánh bọn lúc tối khuya… quả đúng vậy, toàn cục nền âm nhạc cổ điển Huế sẽ được có mặt trên mặt nước của loại sông này”. Ông đang tưởng tượng: “Trong một khoang thuyền làm sao đó, thân tiếng nước rơi buôn bán âm của không ít mái chèo khuya”. Phải có độ nhạy cảm về thẩm âm, hiểu biết về âm nhạc cung đình Huế, tác giả mới có được những liên tưởng khác biệt như vậy. Biểu tượng dòng sông được diễn tả bằng các hình hình ảnh so sánh tài tình, mới mẻ “Sông Hương sẽ sống một phần cuộc đời của bản thân mình như một cô nàng di-gan phóng khoáng cùng man dạ, chiếc sông mềm như tấm lụa, sông Hương đang trở thành một tín đồ tài đàn bà đánh bọn lúc đêm khuya…”

Sông mùi hương còn đẹp vày một huyền thoại chứa đựng chiều sâu của vai trung phong linh khi dân làng mạc Thành Chung lý giải về bí quyết gọi tên: “Vì yêu quý con sông dễ thương của quê nhà con tín đồ ở 2 bên bờ sông đã nấu nước trăm loại hoa đổ xuống sông để làn nước tươi mát mãi”. Ông xem “Sông hương thơm như nỗi hoài vọng về một chiếc đẹp nào đó chưa đạt tới ở đời” (Sử thi buồn), nó là “Dòng sông của thời hạn ngân vang, của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc, vẻ đẹp nhất của dòng sông đổi sắc không kết thúc dưới tia nắng và trong mùi thơm trốn kiếm tìm của hoa trái vào vườn” (Hoa trái quanh tôi). Và qua biện pháp nhìn, phương pháp cảm của một thi nhân, một nhạc sĩ, một họa sĩ, Hoàng phủ Ngọc Tường đã đem đến cho người đọc dấn thức về chiều sâu văn hoá và vẻ đẹp trung tâm hồn của con tín đồ xứ sở nơi cái sông đi qua.

Vẻ đẹp sông Hương đính với phần nhiều sự kiện lịch sử

Từ ánh mắt văn hóa và hồ hết triết lý về chiếc sông trong quan hệ với lịch sử, Hoàng che Ngọc Tường đang đưa người đọc lật tra cứu những bốn liệu, số đông sự kiện có contact với loại sông. Tên của sông hương được ghi trong Dư địa chí của đường nguyễn trãi là “Linh Giang” (dòng sông sở hữu yếu tố trung khu linh của vùng đất địa linh nhân kiệt). Các giai thoại, lịch sử một thời về dòng sông đã góp thêm phần trả lời câu hỏi: ai đó đã đặt thương hiệu cho mẫu sông?

Dòng sông ấy là vấn đề tựa nhằm quân dân Đại Việt đảm bảo an toàn biên cương. Ở nắm kỉ XVIII, nó vinh hoa soi bóng tởm thành Phú Xuân, gắn sát với tiếng tăm người anh hùng áo vải vóc Nguyễn Huệ – quang quẻ Trung: “Sông Hương đã sống phần đông thế kỷ vinh quang đãng với nhiệm vụ lịch sử của nó”. Cái sông như “người dũng sĩ trấn duy trì biên thuỳ đã nhiều lần kungfu oanh liệt đảm bảo biên giới phía phái mạnh của quốc gia Đại Việt rồi quang vinh soi bóng kinh thành Phú Xuân của người anh hùng Nguyễn Huệ… trong số những ngày giải pháp mạng mon Tám với đầy đủ chiến công rung chuyển, các ngày nổi lên tổng tiến công thần tốc tết Mậu Thân 1968, và qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp cùng đế quốc Mỹ đầy thách thức và vinh quang quẻ của dân tộc, sông Hương sẽ “Cùng sống những tích tắc hào hùng của hai cuộc binh đao chống Pháp và kháng chiến chống mỹ để cuối cùng trở về sống cuộc sống bình thường, làm thiếu nữ dịu dàng của đất nước”. Với lịch sử sông mùi hương đã là một trong chứng nhân, điều này đã khiến thành phố Huế mang 1 sức hấp dẫn lớn về vẻ đẹp mắt văn hoá với tầm nước nhà và quốc tế.

Hoàng phủ Ngọc Tường đã đưa người đọc xuôi theo chiếc sông thơm mát để trở về lịch sử hào hùng còn qua đời nẻo, để tìm hiểu vị trí âu đời của thành Châu Hoá đứng uy nghiêm soi bóng trên sông Hương. Nó chính là một ải chi Lăng ở phía phái nam Tổ quốc đã bao lần có tác dụng quân thù tởm sợ. Lịch sử vẻ vang đã điện thoại tư vấn nó là “Vạn lý trường thành của phương Nam”.

Vĩ thanh

Ai vẫn đặt thương hiệu cho cái sông? đã và đang chảy trong tâm địa thức, trong ước vọng về thừa khứ, bây giờ và sau này của mỗi chúng ta. Bằng những ý kiến ở nhiều khía cạnh của giác quan nghệ thuật, Hoàng che Ngọc Tường bộc lộ cái tôi khôn cùng hiện thực và khôn cùng trữ tình của một bạn luôn mến yêu trân trọng vượt khứ, luôn khơi dậy để gia công đẹp thêm phần đông giá trị tinh thần từ bây giờ và mai sau. Từ hình mẫu dòng sông, ông vẫn làm khá nổi bật vẻ đẹp thiên nhiên, văn hoá, lịch sử hào hùng và chổ chính giữa hồn nhỏ người ở 1 vùng đất cổ xưa của đất nước. Tác giả đã soi trung tâm hồn bản thân vào tình yêu quê hương xứ sở, vào sông Hương khiến hình tượng văn học của bài ký trở buộc phải lung linh, đa dạng như thiết yếu đời sống trọng điểm hồn của con fan xứ Huế. Và với trí tưởng tượng và sự uyên thâm về những phương diện địa lí, định kỳ sử, văn hóa, nghệ thuật và thẩm mỹ tác giả đã hình thành áng văn rực rỡ về chiếc sông ở miền trung bộ này.

Với vốn ngữ điệu phong phú, luôn biến ảo, giàu hình ảnh và cảm hứng cùng với việc thực hiện nhiều biện pháp tu từ mắc địa, như so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, tượng trưng… Hoàng lấp Ngọc tường vẫn nâng bút ký Ai đang đặt thương hiệu cho mẫu sông? thành một bài “thơ văn xuôi” giàu tính họa, tính nhạc và các giá trị khảo cứu vãn khác.