Lê Văn Hưu là nhà sử học tập lỗi lạc trong lịch sử Việt Nam, tên tuổi với sự nghiệp của ông gắn liền với vấn đề biên soạn cỗ quốc sử đầu tiên ở vn với tên gọi “Đại Việt sử ký”. Sau thời điểm hoàn thành, bộ quốc sử này đã được vua trần Thánh Tông xuống chiếu khen ngợi với ban thưởng. Đánh giá về khả năng của Lê Văn Hưu, người sáng tác Lê Trắc trong sách “An nam chí lược” vẫn viết: “Lê Hưu là người dân có tài, bao gồm đức, làm cho phó quan lại của Chiêu Minh vương vãi (Trần quang Khải), thăng làm cho Kiểm Pháp quan, sửa sách Việt chí”.

Bạn đang xem: Bộ sách lịch sử đầu tiên của việt nam

Lê Văn Hưu quê sinh sống xã bao phủ Lý, thị trấn Đông Sơn, tỉnh giấc Thanh Hóa. Năm Đinh mùi (1247), ông thi đỗ Bảng nhãn trong khoa thi trước tiên có đặt thương hiệu tam khôi là Trạng nguyên, Bảng nhãn với Thám hoa. Sách Đại Nam độc nhất thống chí, quyển 6 bao gồm ghi về ông gọn nhẹ rằng: “Lê Văn Hưu: tín đồ xã phủ Lý, thị trấn Đông Sơn, đỗ Bảng nhãn đời Thiên Ứng chính Bình, làm cho Hàn Lâm học tập sĩ kiêm Giám tu Sử viện, biên sách Đại Việt sử ký”.

*
Mộc bản sách Đại Việt sử cam kết toàn thư, quyển 5, mặt xung khắc 15 biên chép về bài toán Lê Văn Hưu thi đỗ Bảng Nhãn vào năm Đinh mùi (1247)

Sau khi thi đỗ, Lê Văn Hưu được trao giữ những chức vụ đặc biệt quan trọng trong triều như Kiểm pháp quan tiền trông coi bài toán hình luật, rồi Thượng thư cỗ Binh. Mặc dù nhiên, đóng góp góp lớn nhất đưa tiếng tăm của ông đi vào lịch sử dân tộc, đó chính là khi ông được điều chuyển sang làm Học sĩ Hàn Lâm viện, kiêm Giám tu Quốc sử viện. Thời gian bấy giờ, với sứ mệnh của một tín đồ đứng đầu nhà nước, vua nai lưng Thái Tông đã cực kỳ coi trọng câu hỏi chép sử và tín đồ được vua giao cho nhiệm vụ ấy không ai khác là Lê Văn Hưu. Vâng lệnh vua, Lê Văn Hưu đang dồn hết tinh lực, thu thập toàn bộ các sách sử, ghi chép tin tức của thời Lý và các triều đại trước đó để biên soạn, bổ sung, triển khai xong bộ sử lấy tên gọi là “Đại Việt sử ký”.Tuy nhiên, đóng góp lớn số 1 đưa tiếng tăm Lê Văn Hưu đi vào lịch sử dân tộc không dừng lại ở bài toán thi đỗ Bảng nhãn và làm quan, mà là lúc ông được vua è cổ Thái Tông điều gửi sang làm Học sĩ Hàn Lâm viện, kiêm Giám tu Quốc sử viện.

Bộ “Đại Việt sử ký” được Lê Văn Hưu ban đầu biên soạn vào năm nào ko thấy sử sách nói đến. Chỉ biết rằng theo sách Đại Việt sử cam kết toàn thư quyển 5 và sách Khâm định Việt sử thông giám cương cứng mục quyển 7thì vào mùa xuân, năm Nhâm Thân (1272), cỗ quốc sử cũng khá được hoàn thành. Với kỹ năng thiên bẩm cùng vớisự miệt mài có tác dụng việc, Lê Văn Hưu vẫn ghi chép lại các sự kiện đặc biệt diễn ra trong khoảng thời gian gần 15 gắng kỷ, trường đoản cú thời Triệu Vũ Đế tính đến vua Lý Chiêu Hoàng. Cỗ Đại Việt sử ký bao hàm 30 quyển. Sau khi bộ quốc sử hoàn tất, ông được vua è Thánh Tông xuống chiếu khen ngợi với ban thưởng.

Xem thêm: Ebook Sự Trỗi Dậy Và Suy Tàn Của Đế Chế Thứ Ba - Lịch Sử Đức Quốc Xã Pdf

*

Mộc phiên bản gốc bộ “Đại Việt sử cam kết toàn thư” hiện đang rất được lưu giữ tại Trung trung tâm Lưu trữ nước nhà IV, tp Đà Lạt

Trải nhiều thăng trầm của kế hoạch sử, cùng với việc xâm lược ở trong nhà Minh, bộ quốc sử “Đại Việt sử ký” và một trong những cuốn sách khác ví như Vạn kiếp túng truyền của trằn Quốc Tuấn, Việt năng lượng điện u linh tập của Lý Tế Xuyên xuất xắc Cúc đường di thảo của è cổ Nguyên Đào…đã bị nhà Minh tịch thu có về Trung Quốc. Về sau,các tòa tháp này cũng trở nên thất truyền. Mặc dù nhiên, hết sức may là bây chừ trong khối Mộc bản triều Nguyễn – Di sản tứ liệu trái đất vẫn còn cất giữ được bộ Đại Việt sử cam kết toàn thư của nhà sử học Ngô Sĩ Liên, trong số đó có nhiều phiên bản khắc biên chép lại nội dung cùng lời bình luận của Lê Văn Hưu trong cỗ quốc sử “Đại Việt sử ký”. Sinh thời, sử gia Ngô Sĩ Liên đã dựa trên cơ sở của bộ “Đại Việt sử ký” cùng với rất nhiều cuốn sử khác nhằm viết thành “Đại Việt sử ký toàn thư”. Điều này được chủ yếu tác giả khẳng định trong Phàm lệ về câu hỏi biên soạn bộ Đại Việt sử ký toàn thư: “Sách này làm ra, cội ở hai bộ “Đại Việt sử ký” của Lê Văn Hưu với Phan Phu Tiên, bài viết liên quan Bắc sử, dã sử, các bạn dạng truyện chí cùng những vấn đề nghe thấy truyền lại, rồi khảo đính, chỉnh sửa mà thành”.

Qua các trích đoạn trong cỗ “Đại Việt sử ký kết toàn thư”, hoàn toàn có thể thấy được phần làm sao khuynh hướng cũng tương tự sắc thái ngọn cây bút chép sử của nhà sử học tập lỗi lạc Lê Văn Hưu. Ông review rất cao lãnh tụ những cuộc khởi nghĩa, điển hìnhnhư của hai Bà Trưng:“Trưng Trắc, Trưng Nhị là đàn bà, hô một giờ đồng hồ mà những quận Cửu Chân, Nhật Nam, hòa hợp Phố, cùng 65 thành nghỉ ngơi Lĩnh Ngoại phần đông hưởng ứng, bài toán dựng nước xưng vương dễ dàng như trở bàn tay, có thể thấy hình vắt đất Việt ta đầy đủ dựng được nghiệp bá vương”.Ngoài ra, Lê Văn Hưu cũng từng nhiều lần thẳng thừng vung cây viết phê phán phần đông hành vi tật xấu, trái đạo lý của bầy vua chúa, như đoạn thừa nhận xét về vua Lý Thần Tông: “Trời hình thành dân mà lại đặt vua nhằm chăn dắt, chưa hẳn để cung phụng riêng đến vua. Lòng phụ huynh ai chẳng muốn con cháu có gia thất, thánh luôn tiện lòng ấy còn sợ hãi kẻ sất phu sất phụ ko được bao gồm nơi tất cả chốn”….

Có thể nói, cống phẩm “Đại Việt sử ký” của Lê Văn Hưu tuy mở ra sớm nhất nhưng lại lại vào vai trò quan trọng đặc biệt trong việc hình thành một nền sử học Việt Nam. Các nhà nghiên cứu và phân tích sử vẫn tìm thấy tại chỗ này một kho tài liệu vô giá, thiết yếu xác, với giá trị tổng đúng theo cao. Nhờ những đóng góp to phệ của mình, Lê Văn Hưu từng được mệnh danh là “ông tổ của nghề chép sử”./.

Cao Quang

………………………………………………………….