Mùa đông, một mùa trong năm mà chúng ta cảm nhận được cái lạnh đặc trưng, vậy mùa đông bắt đầu từ tháng mấy? Đó là một câu hỏi thú vị mà nhiều người thắc mắc, đặc biệt là khi khí hậu tại các khu vực trên thế giới có sự khác biệt đáng kể. Để trả lời câu hỏi này một cách chính xác, hãy cùng Bản Tin Thời Tiết xem xét kỹ lưỡng theo từng khu vực địa lý và các yếu tố ảnh hưởng đến thời điểm bắt đầu của mùa đông.
Mùa đông là gì? Đó là thời kỳ trong năm khi nhiệt độ giảm xuống, ngày ngắn lại và đêm dài hơn. Mùa đông xảy ra khi trục Trái Đất nghiêng xa khỏi Mặt Trời trong quá trình quay quanh quỹ đạo của nó. Sự khác biệt về vị trí của các khu vực trên Trái Đất dẫn đến sự khác biệt về thời gian bắt đầu mùa đông. Ở Bắc bán cầu, mùa đông thường bắt đầu từ tháng 12 và kéo dài đến tháng 2 hoặc tháng 3. Trong khi đó, ở Nam bán cầu, mùa đông bắt đầu từ tháng 6 và kết thúc vào tháng 8.
Ở Bắc bán cầu, mùa đông thường bắt đầu từ ngày 21 hoặc 22 tháng 12, được gọi là ngày Đông chí. Đây là thời điểm mà bán cầu này đạt đến độ nghiêng xa nhất so với Mặt Trời, khiến nhiệt độ giảm xuống và đêm dài nhất trong năm. Các quốc gia ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á đều trải qua mùa đông từ tháng 12 đến tháng 2, với sự khác biệt nhỏ về thời gian và cường độ của mùa lạnh tùy thuộc vào vị trí cụ thể của từng khu vực.
Ở Nam bán cầu, mùa đông bắt đầu từ ngày 21 hoặc 22 tháng 6, khi bán cầu này nghiêng xa nhất khỏi Mặt Trời. Thời gian mùa đông ở đây kéo dài từ tháng 6 đến tháng 8. Các quốc gia như Úc, New Zealand và các nước ở Nam Mỹ đều trải qua mùa đông vào thời điểm này. Điều thú vị là khi Bắc bán cầu đang trong mùa đông, thì Nam bán cầu lại đang ở mùa hè, và ngược lại.
Thời điểm bắt đầu mùa đông có thể được xác định theo cả lịch dương và lịch âm, tùy thuộc vào cách tính và quan niệm văn hóa của từng khu vực.
Theo lịch dương (hay còn gọi là lịch Gregory), mùa đông ở Bắc bán cầu bắt đầu từ ngày 21 hoặc 22 tháng 12, khi diễn ra ngày Đông chí, và kết thúc vào khoảng ngày 20 hoặc 21 tháng 3, khi diễn ra ngày Xuân phân. Ngày Đông chí là thời điểm mà Bắc bán cầu nghiêng xa nhất khỏi Mặt Trời, dẫn đến ngày ngắn nhất và đêm dài nhất trong năm.
Ở Nam bán cầu, mùa đông bắt đầu từ ngày 21 hoặc 22 tháng 6 và kéo dài đến ngày 20 hoặc 21 tháng 9. Khi đó, Nam bán cầu đạt đến vị trí nghiêng xa nhất khỏi Mặt Trời, tạo ra điều kiện tương tự như mùa đông ở Bắc bán cầu, nhưng vào thời điểm ngược lại trong năm.
Theo quan niệm của người Việt Nam và một số nước Đông Á sử dụng lịch âm (hay còn gọi là lịch mặt trăng), mùa đông bắt đầu vào tháng 10 âm lịch. Lịch âm dựa trên chu kỳ quay của Mặt Trăng quanh Trái Đất, do đó các tháng âm lịch có thể không trùng khớp hoàn toàn với lịch dương.
Mùa đông theo lịch âm kéo dài từ tháng 10 đến tháng 12 âm lịch, và đôi khi kéo dài đến tháng Giêng âm lịch của năm sau, tùy thuộc vào diễn biến thời tiết thực tế. Tháng 12 âm lịch thường là thời điểm lạnh nhất trong năm, khi nhiệt độ xuống thấp nhất, đặc biệt ở các tỉnh miền Bắc Việt Nam.
Tại Việt Nam, mùa đông rõ rệt nhất ở miền Bắc, thường bắt đầu từ tháng 11 và kéo dài đến tháng 2 hoặc tháng 3. Đây là thời điểm mà không khí lạnh từ phía Bắc tràn về, khiến nhiệt độ giảm sâu, đặc biệt ở các tỉnh miền núi như Sapa, Hà Giang. Ở các vùng đồng bằng và ven biển, mùa đông cũng mang theo những đợt gió mùa Đông Bắc, gây ra mưa và làm cho không khí trở nên ẩm ướt và lạnh lẽo. Trong khi đó, ở miền Trung và miền Nam, mùa đông không rõ rệt như ở miền Bắc, chủ yếu là mùa khô với thời tiết mát mẻ hơn.
Vị trí của một khu vực trên Trái Đất ảnh hưởng trực tiếp đến thời điểm bắt đầu mùa đông. Các khu vực gần cực Bắc hoặc cực Nam sẽ có mùa đông kéo dài và lạnh hơn so với các khu vực gần xích đạo, nơi mà mùa đông hầu như không tồn tại.
Chu kỳ thiên văn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định thời gian của các mùa trong năm. Sự nghiêng của trục Trái Đất và quỹ đạo quanh Mặt Trời là nguyên nhân chính tạo ra các mùa. Khi một bán cầu nghiêng xa khỏi Mặt Trời, nó sẽ trải qua mùa đông.
Biến đổi khí hậu toàn cầu đang dần thay đổi các mùa trong năm. Một số khu vực có thể trải qua mùa đông ngắn hơn hoặc dài hơn, hoặc nhiệt độ mùa đông không còn lạnh như trước. Điều này là do sự gia tăng của khí nhà kính và các hoạt động của con người, dẫn đến hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Mùa đông không chỉ ảnh hưởng đến thời tiết mà còn tác động mạnh mẽ đến đời sống của con người. Trong mùa đông, các bệnh về đường hô hấp như cảm lạnh, cúm thường bùng phát do thời tiết lạnh giá. Các hoạt động ngoài trời cũng bị hạn chế, và mọi người thường có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn để tránh rét. Tuy nhiên, mùa đông cũng mang lại những trải nghiệm thú vị, như các hoạt động trượt tuyết, xây người tuyết, và những lễ hội mùa đông sôi động.
Về kinh tế, mùa đông có thể gây ra khó khăn cho nông nghiệp, đặc biệt là trong việc trồng trọt. Tuy nhiên, du lịch mùa đông lại phát triển mạnh mẽ tại các khu vực có tuyết và phong cảnh mùa đông đẹp. Điều này tạo cơ hội cho các khu vực này phát triển dịch vụ du lịch mùa đông, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.
Lễ hội mùa đông: Mùa đông là mùa của nhiều lễ hội lớn trên thế giới. Ví dụ, Giáng sinh là một lễ hội quan trọng ở nhiều quốc gia, được tổ chức vào ngày 25 tháng 12, đánh dấu sự ra đời của Chúa Giê-su. Lễ hội này được tổ chức với những buổi tiệc, trao đổi quà tặng, và các hoạt động vui chơi. Ở các nước châu Á, Tết Nguyên Đán, thường rơi vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2, cũng là một dịp quan trọng, khi mọi người quay về quê hương để sum họp gia đình.
Tập quán và truyền thống: Mùa đông cũng gắn liền với nhiều tập quán và truyền thống đặc biệt. Ở các nước phương Tây, việc trang trí cây thông Noel, đốt lò sưởi, và tặng quà là những tập quán phổ biến trong dịp Giáng sinh. Tại Việt Nam, mùa đông không có tuyết, nhưng các món ăn nóng như lẩu, phở trở nên phổ biến hơn, và mọi người thường quây quần bên nhau để xua tan cái lạnh.
Bài viết này đã cung cấp cho bạn thông tin cụ thể về mùa đông bắt đầu từ tháng mấy, theo cả lịch dương và âm lịch. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho mùa đông sắp tới.
Link nội dung: https://uia.edu.vn/mua-dong-bat-dau-tu-thang-may-o-viet-nam-a71380.html