PHẦN I. ĐỌC - HIỂU (6.0 điểm).
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
TỔ QUỐC NHÌN TỪ BIỂN
(1)Nếu Tổ quốc nhìn từ bao hiểm hoạ Đã mười lần giặc đến tự biển Đông Những ngọn sóng hoá Bạch Đằng cảm tử Lũ Thoát Hoan bạc tóc khiếp trống đồng
(2)Thương đất nước trên ba ngàn hòn đảo Suốt ngàn năm bóng giặc vẫn chập chờn Máu đã đổ ở Trường Sa ngày ấy Bạn tôi nằm dưới sóng mặn vùi thân
(3)Nếu Tổ quốc neo mình đầu sóng cả Những chàng trai ra đảo đã quên mình Một sắc chỉ về Hoàng Sa thuở trước Còn truyền đời con cháu mãi đinh ninh
(4)Nếu Tổ quốc nhìn từ bao mất mát Máu xương kia dằng dặc suốt ngàn đời Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi.
Trại viết Văn nghệ Quân đội, Hạ Long 4-2009.
(Trích Tổ quốc nhìn từ biển, Nguyễn Việt Chiến, nguồn: https://www.thivien.net/).
Câu 1: Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?
Gợi ý: Hãy xem xét số chữ trong mỗi dòng và cách sắp xếp các dòng thơ để xác định thể thơ được sử dụng.
Câu 2: Xác định cách gieo vần và ngắt nhịp trong khổ thơ thứ nhất.
Gợi ý: Hãy chú ý đến âm cuối của các dòng thơ để xác định cách gieo vần, và đọc to để cảm nhận nhịp điệu của từng dòng thơ.
Câu 3: Em hiểu thế nào về nội dung của hai dòng thơ sau:
“Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất
Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi.”
Gợi ý: Hãy suy nghĩ về ý nghĩa của “hồn dân tộc” và “dáng con tàu” trong bối cảnh lịch sử và văn hóa Việt Nam.
Câu 4: Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp tu từ trong hai câu thơ sau:
“Máu đã đổ ở Trường Sa ngày ấy
Bạn tôi nằm dưới sóng mặn vùi thân”
Gợi ý: Tìm kiếm các biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ, nói giảm nói tránh trong hai câu thơ trên và phân tích tác dụng của chúng.
Câu 5: Đoạn thơ đã thể hiện tình cảm gì của tác giả về đất nước, tổ quốc?
Gợi ý: Hãy xem xét cảm xúc và thái độ của tác giả được thể hiện qua các hình ảnh và ngôn từ trong đoạn thơ.
Câu 6: Qua bài thơ, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?
Gợi ý: Hãy suy nghĩ về ý nghĩa sâu xa mà tác giả muốn truyền tải thông qua hình ảnh và cảm xúc trong bài thơ.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Phân tích hình ảnh “những ngọn sóng hoá Bạch Đằng cảm tử” trong bài thơ “Tổ quốc nhìn từ biển” của Nguyễn Việt Chiến.
Câu hỏi 2: Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào trong câu thơ “Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn”? Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Câu hỏi 3: Ý nghĩa của việc lặp lại cấu trúc “Nếu Tổ quốc…” trong bài thơ là gì?
Câu hỏi 4: Hình ảnh “dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi” tượng trưng cho điều gì trong bài thơ?
Câu hỏi 5: Thông điệp chính mà tác giả muốn truyền tải qua bài thơ “Tổ quốc nhìn từ biển” là gì?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào Gmail: dochieunguvan2025@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho các bạn.
