*

*
Thành Điện Hải trước là đồn Điện Hải, chế tạo năm 1813 (Gia Long máy 12) ngay sát cửa biển lớn Đà Nẵng. Năm 1823 (Minh Mạng trang bị 4) đến dời đồn Điện Hải vào bên phía trong đất liền, bên trên một gò đất cao. Đồn được xây bởi gạch.

Năm 1835 (Minh Mạng thứ 15) đồn đổi tên là thành Điện Hải.

Năm 1840, Tham tri bộ công Nguyễn Công Trứ vào xem xét khối hệ thống phòng thủ ngơi nghỉ Đà Nẵng, tiếp đến có đề nghị bức tốc phòng thủ các thành Điện Hải, An Hải.

Bạn đang xem: Các di tích lịch sử văn hóa ở đà nẵng

Năm 1847 (Thiệu Trị trang bị 7), thành Điện Hải được mở rộng có chu vi 556m, thành cao hơn nữa 5m, thông thường quanh là hào sâu 3m. Thành tất cả 2 cửa, một cửa mở về phía phái mạnh (cửa chính), một cửa ngõ mở về phía Đông. Vào thành có hành cung, bao gồm kỳ đài, các cơ sở cất lương thực, đạn dược, dung dịch súng cùng được trang bị 30 ụ súng đại bác cỡ lớn. Thành xây bởi gạch theo đề án kiến tạo kiểu Vauban, hình vuông.

Hiện nay, di tích thành Điện Hải trưng bày tại phường Thạch Thang, quận Hải Châu. Tường thành phía Tây, Đông và những góc tương đối còn nguyên vẹn. Cửa thành phía Nam vẫn mất cùng phía Bắc vẫn hư hại. Sát đây, di tích thành Điện Hải được trùng tu, gia cố, phục hồi lại nguyên trạng.

Thành Điện Hải là 1 trong dấu ấn ghi nhớ truyền thống cuội nguồn đấu tranh phòng Pháp của dân chúng Đà Nẵng cùng nhân dân cả nước, quyết tâm kéo dài nền hòa bình dân tộc, bảo đảm an toàn lãnh thổ. Đây cũng là đồn lũy quan trọng góp phần đánh bại cuộc tiến công của thực dân Pháp vào Đà Nẵng trong thời hạn 1858 - 1860. Một tượng đài oai nghi của tướng mạo quân Nguyễn Tri Phương đã có được dựng tại đây, để ghi ghi nhớ một giai đoạn lịch sử vẻ vang hào hùng của thành phố.

Thành Điện Hải đã làm được Bộ văn hóa truyền thống - tin tức xếp hạng là di tích lịch sử tổ quốc ngày 16.11.1988, được gắn bia di tích lịch sử ngày 25.8.1998.


*
Nghĩa trũng Phước Ninh là chỗ qui tụ thi hài các chiến sĩ với đồng bào Quảng nam giới - Đà Nẵng và các tỉnh Bình Trị Thiên, Quảng Ngãi, Bình Định đại chiến ở chiến trường Đà Nẵng sẽ hi sinh trong buổi đầu chống Pháp (1858-1860).

Trong đại chiến việc chôn cất chỉ tạm thời, qua loa; về sau ông Nguyễn Quí Linh, làm chức Sung Chánh mến Biện tp hải phòng đã chủ xướng lập bắt buộc nghĩa trũng này. Quần chúng địa phương đã hưởng ứng sức nóng tình, qui tập hơn 1.500 mộc nhĩ mộ, táng theo hướng Đông - Nam, Tây - Bắc, gồm tấm bia bằng đá sa thạch, cao 1,20m, rộng lớn 0,8m ghi công ơn của các nhân vật liệt sĩ, dường như còn tất cả 2 ngôi tuyển mộ của hai vị tướng. Chung quanh hghĩa trũng xây thành khu đất bao bọc.

Di tích này được Bộ văn hóa truyền thống - tin tức công dấn ngày 16.11.1988 cùng gắn bia di tích ngày 25.8.1998.


*
Lăng tuyển mộ danh nhân Ông Ích Khiêm hiện nay toạ lạc tại nghĩa trang xóm Hòa Thọ, thị trấn Hòa Vang, bí quyết trung tâm thành phố Đà Nẵng 10km về phía tây - nam. Ông Ích Khiêm, từ là Mục Chi, ông sinh ngày 21 tháng 12 năm Mậu Tý (1829) tại xã Phong Lệ, tổng Thanh Quýt, huyện Điện Bàn, thức giấc Quảng Nam, ni là làng mạc Phong Lệ Bắc, xóm Hòa Thọ, huyện Hòa Vang.

Ông Ích Khiêm mất ngày 19 tháng 7 năm 1884 trên Bình Thuận. Nam nhi ông là Ông Ích Thiện đã đưa thi hài ông về quê và táng tại làng mạc Phong Lệ. Đến năm Bảo Đại máy 13 (1938) thi hài ông được cất mả về lô Mô hiện tại nay.

Xem thêm:

Ngôi mộ ông được xây theo như hình bát giác, tất cả chiều dài từ cổng vào là 13,8m, chiều rộng 6,1m, tường bao bao phủ mộ cao 0,72m. Nấm mộ gồm chiều lâu năm 4,75m, rộng 3,5m, cao 0,35m. Phía trước mộ có nhà bia, bên trong đặt một tấm bia bằng đá tạc cẩm thạch, cao 0,83m, rộng 0,54m được tô điểm hình rồng, phụng cùng hoa lá. Ngôn từ bia ghi:

Hoàng Triều - Hiển tổ Binh bộ tả thị lang, tấn phong kiên trung Nam linh mộ.Bảo Đại thập tam niên, tứ nguyệt, kiết nhật.

Nghĩa là:

Triều Nguyễn - ông cha chức là Tả thị lang Binh bộ, tước là trung kiên Nam.Năm Bảo Đại sản phẩm công nghệ 13, tháng tư ngày tốt.


*
Bia miếu Long Thủ được dựng vào khuôn viên miếu Long Thủ nay đổi tên là chùa An Long. Chùa tọa lạc trên một khu đất nền nằm phía sau lưng Bảo tàng Điêu khắc Chăm, thuộc địa phận phường Bình Hiên, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng. Bia chùa Long Thủ được dựng vào năm Thịnh Đức đồ vật 5, triều vua Lê Thần Tông (1658). Bia vị ông Lê Gia Phước, pháp danh Pháp Giám, tín đồ làng Hải Châu viết. Câu chữ bia nói về nguyên nhân xây dựng và tên gọi của miếu Long Thủ, tên họ những người dân đã góp phần tiền của, khu đất đai để tạo ra chùa cùng list những mảnh đất được cúng.

Theo câu chữ bia thì thời xưa ở vùng nề hà Hiên, ông phật thường cứu giúp những fan bị hoạn nạn và hiện thân cùng với đầu rồng, bởi vậy những tín trang bị Phật trường đoản cú thường đến đây để ước nguyện. ông è Hữu Lễ là fan trong làng đang dâng thờ một căn vườn để thiết kế ngôi miếu làm nơi thờ phượng đức Phật, những tín đồ gia dụng trong vùng đã đóng góp tiền của, ruộng đất để phát hành ngôi miếu và đúc chuông, tạc tượng vào khoảng thời gian 1653. Theo lời nhắc của một số trong những người già sống địa phương thì trước kia chùa bao gồm hai dòng chuông lớn và các tượng đẹp tuy vậy đã mất, cùng ngôi chùa cũng đã trở nên phá hủy trong thời cuộc chiến tranh Tây đánh - Nguyễn ánh. Còn tấm bia bị chôn vùi dưới đất, mãi cho năm 1903 bắt đầu tìm thấy với dựng lại ở kề bên cổng chùa. Năm 1961 giáo hội cùng tín đồ gia dụng trong vùng đã gây ra lại ngôi miếu như ngày này theo hình dáng dáng tựa như những ngôi chùa cùng thời ngơi nghỉ miền Nam, về phương diện kiến trúc không tồn tại gì đặc sắc ngoại trừ cổng tam quan kha khá cũ (1903).

Bia được gia công bằng sa thạch color xám, form size 1,25m x 1,20m x 0,21m hình thang cân nặng đỉnh tròn. Bia được điêu khắc cả nhì mặt. ở mặt trước có một bài xích khắc chữ thời xưa được đóng khung bằng các dải họa tiết trang trí, trên trán bia, sinh sống giữa đụng hình mặt trời có mây vờn quanh, phía hai bên trang trí hoa văn hình hoa dây buông thõng xuống, bên dưới là một dải hoa sen, ở hai đầu mút bên dưới có hình hai nhỏ nghê. Bài bác khắc gồm có 368 chữ Hán, 6 chữ to khắc theo đường ngang ngơi nghỉ trên, đóng góp khung riêng rẽ từng chữ: “Lập Thạch Bi Thủ Long Tự”, ở hai đầu tất cả hai chữ Vạn bé dại hơn, còn 360 chữ nhỏ ở giữa lòng bia được khắc lõm theo 18 hàng dọc từ đề xuất sang trái, ở mặt sau tấm bia cũng trang trí hình mẫu thiết kế thành một khung bao bọc bia như phương diện trước nhưng không có chữ cùng ở dưới thay dải hoa sen bằng một dải cúc dây, ở nhì đầu mút không có hai bé nghê.

Ngày nay, tuy ngôi miếu cũ không còn nữa, tuy vậy tấm bia này là một di tích quan lại trọng, minh chứng cho sự tồn tại của ngôi chùa ngày xưa, đồng thời đây cũng là trong số những tấm bia cổ độc nhất vô nhị ở Đà Nẵng, góp thêm bốn liệu cho việc nghiên cứu lịch sử vẻ vang địa phương.