Trong giao tiếp hằng ngày, nhiều người phân vân giữa cách viết biết đều hay biết điều. Cả hai đều dễ nhầm lẫn do phát âm tương đối giống nhau, nhưng lại mang nghĩa khác biệt rõ ràng. Bài viết sau tại website Thang Long Water Puppet sẽ giải đáp cách dùng đúng chính tả và ý nghĩa khác biệt giữa hai cụm từ này.
Biết đều hay biết điều là từ chính xác?
Trong tiếng Việt, biết điều là cách viết đúng chính tả và có nghĩa. Ngược lại, biết đều là một cách viết sai, không có trong từ điển tiếng Việt và không mang ý nghĩa gì. Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai cách viết này, bạn có thể tham khảo bảng so sánh dưới đây:
Tiêu chí Biết điều Biết đều Chính tả Đúng Sai Ý nghĩa Hiểu biết lẽ phải, hành xử đúng mực, biết cách đối nhân xử thế Không có nghĩa Cách dùng Phổ biến trong văn nói và văn viết, thể hiện sự khôn ngoan, khéo léoPhân tích nghĩa từ biết đều và biết điều để hiểu đúng
Không chỉ khác biệt ở mặt chính tả, hai từ biết đều và biết điều còn khác hoàn toàn về ý nghĩa. Việc hiểu rõ bản chất của từng cụm từ sẽ giúp tránh lỗi diễn đạt trong văn nói và viết.
Biết điều nghĩa là gì?
Biết điều mang ý nghĩa hiểu biết lẽ phải, biết cách cư xử đúng mực, phù hợp với hoàn cảnh và đạo lý. Một người biết điều thường là người khôn ngoan, khéo léo trong giao tiếp và ứng xử, được mọi người quý mến. Cụm từ này thể hiện sự trưởng thành trong suy nghĩ và hành động của một người.
Ví dụ cách dùng đúng chính tả trong câu:
- Cô bé ấy thật biết điều, luôn lễ phép với người lớn và nhường nhịn các em nhỏ.
- Anh ta là người biết điều, dù có giận đến mấy cũng không bao giờ nói lời làm tổn thương người khác.
- Để thành công trong cuộc sống, việc học hỏi và biết điều là vô cùng quan trọng.
Biết đều nghĩa là gì?
Biết đều là cách viết sai, không tồn tại trong từ điển tiếng Việt. Một số người có thể dùng sai do phát âm hoặc hiểu nhầm thành ngữ.
- Biết đều không mang nghĩa rõ ràng và không nên dùng trong văn bản.
- Cách dùng sai dễ khiến người nghe hiểu lầm hoặc cảm thấy khó chịu.
- Trong các bối cảnh nghiêm túc, dùng sai chính tả sẽ gây mất điểm lớn.
Tại sao nhiều người viết sai biết điều thành biết đều?
Một vài yếu tố sau đây khiến nhiều người dễ dùng sai:
- Âm điều và đều khi phát âm nhanh rất dễ nhầm lẫn.
- Một số vùng miền không phân biệt rõ dấu sắc và dấu huyền.
- Chưa nắm vững nghĩa từ dẫn đến viết theo cảm tính.
- Không kiểm tra chính tả trước khi dùng.
Những từ đồng nghĩa và trái nghĩa với biết điều nên biết
Để làm phong phú thêm vốn từ vựng của mình và sử dụng ngôn ngữ linh hoạt hơn, bạn có thể tham khảo một số từ đồng nghĩa và trái nghĩa với cụm từ biết điều.
Từ đồng nghĩa với biết điều
Những từ sau đây có nghĩa tương đương hoặc gần nghĩa với biết điều, đều dùng để chỉ người cư xử đúng mực, lịch sự, biết lẽ phải.
- Lễ độ
- Lễ phép
- Khéo léo
- Biết lẽ phải
- Nhã nhặn
- Lịch thiệp
Mỗi từ mang sắc thái riêng, có thể dùng trong các ngữ cảnh trang trọng hay đời thường tùy mức độ.
Từ trái nghĩa với biết điều
Ngược lại, các từ dưới đây thể hiện sự thiếu tôn trọng, không biết cư xử đúng mực, thường bị đánh giá tiêu cực.
- Hỗn láo
- Vô lễ
- Vô phép
- Mất dạy
- Bất trị
- Chướng
Tùy ngữ cảnh, người viết cần cân nhắc sử dụng từ trái nghĩa để làm rõ sự đối lập trong hành vi hoặc thái độ của một người.
Xem thêm:
- Suýt soát hay xuýt xoát đúng chính tả? Nghĩa là gì?
- Xúc cơm hay súc cơm? Từ nào đúng?
- Tịnh tâm hay tĩnh tâm đúng chính tả? Nghĩa là gì?
Kết luận
Qua bài viết này, chúng ta đã xác định rõ biết điều là cách dùng duy nhất đúng trong cặp từ biết đều hay biết điều. Hy vọng thông tin này sẽ giúp bạn sử dụng tiếng Việt chuẩn xác hơn trong giao tiếp hàng ngày và công việc.