Nếu có dịp về miền Tây sông nước, bạn hẳn sẽ được biết về cây năng - một loại đặc sản của người dân nơi đây. Loại rau mọc dại này có thể làm thành nhiều món ăn hấp dẫn. Mời bạn đọc cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết sau đây.
I. Tìm hiểu về cây năng (năn bộp)
Cây năng hay năn bộp là một loại cây mọc dại phổ biến ở các tỉnh Nam Bộ như Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau. Cây năn bộp có thể thu hoạch và ăn như rau, trong đó cả phần đọt, chồi và củ năn đều có thể chế biến thành các món ăn thơm ngon. Cọng năng suôn tròn có màu nâu non và mọc nhiều ở vùng ruộng sâu nhiễm phèn bạc.
Năn bộp có tên khoa học là Eleochararis Dulcis, một loại cây thuộc họ Cói, thường mọc nhiều vào mùa mưa, nước nổi. Ngoài năn bộp còn có năn kim, loại này có phần cọng nhỏ hơn màu xanh đậm, đầu nhọn và thường mọc ở vùng nước nhiễm phèn vàng.
II. Các công dụng cần biết của cây năng
1. Giải rượu
Nước ép củ năng pha cùng nước cốt chanh có tác dụng giảm nóng và giải rượu bia rất hiệu quả.
2. Kháng khuẩn
Trong cây năng có chứa Puchiin - một chất có khả năng kháng được các loại khuẩn như E.coli, Enterobacter aerogenes. Ngoài ra, phần củ năng có chứa các thành phần có khả năng ức chế virus ung thư.
3. Thanh lọc cơ thể
Củ năng nấu với đậu xanh, hoặc hầm cùng dạ dày lợn giúp thanh lọc, giải độc rất tốt..
4. Cầm máu
Thân cây năng kết hợp cùng một số vị thuốc trong đông y có thể giúp cầm máu cam, máu chân răng.
5. Lợi tiểu
Thân cây năng có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, có thể dùng nấu cháo cùng củ năng, gạo và củ cải trắng.
6. Ngừa bệnh tim mạch
Củ năng có chứa acid béo linoleic acid - thành phần rất tốt cho hệ tim mạch, hỗ trợ phát triển thần kinh ở trẻ nhỏ.
III. Cây năng làm món gì ngon nhất?
1. Năn bộp xào tép
Năn bộp xào tép là một trong những đặc sản của người dân Bạc Liêu. Năn được bóc vỏ, rửa sạch và cắt khúc vừa ăn rồi đem xào chung với tép cùng các loại gia vị như hành, tiêu, mắm,… tạo nên một món ăn thơm ngon. Ngoài ra, bạn cũng có thể thay tép bằng tôm khô cũng rất hấp dẫn.
2. Năn bộp bóp gỏi gà
Gỏi gà năn bộp cùng là một món ăn được người dân miền Tây rất yêu thích. Thịt gà dai ngọt kết hợp cùng thân năn bộp giòn thanh và nước chấm chua cay tạo nên một hương vị khó quên ngay từ lần đầu tiên nếm thử.
3. Dưa năng muối chua
Dưa năn muối chua được ủ từ phần thân năn, thích hợp ăn cùng các món như thịt kho, thịt nướng ngày Tết để giải ngán. Dưa năng có thể dùng để thay thế các món xào cũng rất ngon.
4. Năng bộp nhún lươn nấu mẻ
Cây năng còn có thể ăn cùng món lươn xào, lươn nấu mẻ. Phần năn giòn giòn mát chấm với phần lươn được nêm nếm đậm đà tạo nên một hương vị khó quên.
5. Năng xào thịt trâu, bò
Phần đọt năng có thể xào chung với thịt trâu, thịt bò cũng rất hợp. Đây cũng là món ăn đặc sản mà du khách nhất định nên thử khi có dịp tới miền Tây sông nước.
IV. Những lưu ý khi sử dụng cây và củ năng
- Không nên ăn cây năng sống, nhất là phần củ bởi đây là loại cây mọc ở những vùng nước nhiễm phèn, do đó sẽ có nguy cơ tích tụ những độc tố có hại cho cơ thể khi chưa nấu lên. Ngoài ra khi ăn sống cây năng, bạn cũng có thể bị nhiễm ấu trùng sán gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa.
- Chỉ nên ăn năng 1 - 2 lần mỗi tuần bởi củ năng có tính hàn nên khi ăn nhiều cơ thể sẽ có thể bị nhiễm lạnh, không tốt cho hệ tiêu hóa, đường ruột.
- Không nên ăn củ năng vào buổi tối để tránh đi tiểu đêm nhiều lần gây ảnh hưởng tới sức khỏe.
Cây năng là một đặc sản của miền Tây với hương vị thơm ngon và có thể chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn. Nếu có dịp về miền Tây, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội nếm thử loại rau này nhé!